Jeden z największych i najbardziej znanych cmentarzy legionowych. Położony na południowo-zachodnim skraju wsi Wołczeck na charakterystycznym niewielkim wzgórzu porośniętym wiekowymi sosnami. Cmentarz znajduje się przy starym trakcie z Maniewicz, w odległości ok 250 m od obecnej cerkwi stojącej przy drodze Lisowo – Wołczeck. Kwatera legionowa rozlokowana jest po prawej stronie centralnej alejki. Znajduje się na niej 31 grobów pojedyńczych, 4 podwójne oraz jedna mogiła zbiorowa tzw oficerska, w których pochowano co najmniej 34 żołnierzy, w tym 18 znanych z nazwiska. Wszystkie groby wykonane są ze standardowych betonowych bortnic i krzyży. Wymiary grobu 60/180 cm, wysokość krzyża 120 cm, jedynie mogiła oficerska ma wymiary 500/180 cm. Oprócz grobów na cmentarzu znajduje się także Pomnik Sapera mający postać murowanego i otynkowanego obelisku uwieńczonego krzyżem, u podnóża którego znajduje się płyta nagrobna z zachowanymi śladami liter. Inskrypcja najprawdopodobniej brzmi „ koledze saperowi lwowiacy”. Granice kwatery wyznaczają krawężniki oraz nasadzenia z tui. Przy wejściu do wysypanej żwirem centralnej alejki cmentarza znajduje się tablica z orłem legionowym oraz dwójęzycznym napisem „Polska Kwatera Wojenna”. Cmentarz w Wołczecku znajduje się obecnie pod opieką ROMWiM w Warszawie, administracji rejonowej w Maniewiczach oraz młodzieży szkolnej z Wołczecka. Po zakończeniu prac remontowo budowlanych związanych z kompleksową odbudową pobojowiska Legionowego planuje się wprowadzenie go na listę zabytków Ukrainy.
Kwatera legionowa na cmentarzu prawosławnym w Wołczecku powstała jesienią 1915 r. Oprócz legionistów chowani na nim byli żołnierze wszystkich walczących armii. Jednym z pierwszych pochówków był pogrzeb oficerów poległych 5 listopada 1915 r. podczas szturmu Polskiej Góry. Na wołczeckim cmentarzu chowano przeważnie rannych zmarłych w szpitalach polowych oraz żołnierzy poległych w walkach pozycyjnych. Podczas ofensywy Brusiłowa w lipcu 1916 r. cmentarz w Wołczecku został uszkodzony przez rosyjską artylerię.
W okresie międzywojennym w oficjalnej ewidencji otrzymał numer 161. W 1930 r. na mogiłach ustawiono betonowe nagrobki i krzyże.
Po II wojnie światowej cmentarz uległ powolnej dewastacji. Zachowała się jedynie część betonowych obramowań. Został odbudowany w 2001 r, gruntownie przebudowany w 2003. Swój ostateczny kształt uzyskał dopiero po kolejnej przebudowie w 2007 r.
Adam Kaczyński
Zapraszamy do galerii